n5hnk84. Sakarya'da bir iş adamı, sebze, meyve, kağıt ve talaş atıklarıyla beslediği solucanlardan elde ettiği organik gübreyi, Türkiye'nin çeşitli illerine satıyor. Uluslararası lojistik alanında faaliyet gösteren iş adamı Ahmet Nedanlı yaptığı açıklamada, bir arkadaşının solucan gübresiyle yetiştirilen fidanla doğal ortamında büyüyen bir fidan arasındaki farkı göstermesiyle bu yöntemden haberdar olduğunu söyledi. Talep üzerine temin ettiği solucanları, müşterilerinin almaması üzerine evinin bahçesinde beslemeye başladığını anlatan Nedanlı, bir süre sonra da solucanlardan gübre üretimi yapmaya karar verdiğini tesislerde bu yöntemle üretime başladığını dile getiren Nedanlı, elde ettikleri gübrenin, tamamen tarıma yönelik olduğunu ve kimyasal madde içermediğini dile getirdi. Nedanlı, "Üretiminde, öncesinde ve sonrasında herhangi bir kimyasal madde içermeyen gübreler, bir çeşit antibiyotik etkisiyle hem bitki kökündeki iyileşmelerde hem de topraktaki zararlı mikroorganizmaların yok edilmesinde etkin rol oynuyor." solucan gübresinin topraktaki organik madde miktarını artırıp, havadan geçmesi gereken metallerin toprağa daha hızlı ulaşmasını sağladığını belirterek, söz konusu yöntemle tarım ürünlerinde miktar ve kalite düzeyinde artış gözlemlendiğini söyledi. EKONOMİ Solucan gübresi üretimi için avukatlığı bıraktı İsrail'e ihracatSolucan gübresinin, bitki ve sebzelerin üzerinde kimyasal kalıntı bırakmadığına dikkati çeken Nedanlı, "İhracatçılar bu gübreyi kullandığı zaman, hem ürünlerinin kalitesi artacak hem de mallarının iade edilmesi riskinden tamamen uzaklaşacaklar. Şu anda bir kısmı sıvı bir kısmı katı olmak üzere gübreleri organik tarımcılarla buluşturuyoruz. Antalya'da muz bahçelerimiz, domates seralarımız var. Burada kinoa tarlalarımız var. Mısır ekimi de ciddi boyutta, ama katma değeri düşük ürün olduğu için çiftçiye sadece sıvı olarak kullandırıyoruz. Şu anda ana hedefimiz seracılar ve organik tarımcılar." diye hazırlanış aşamasında organik atıklarla dolu bir karışım yaptıklarını anlatan iş adamı, "Sebze meyve atıkları, kağıt, talaş, sap, samanın yer aldığı bir karışımla aynı zamanda bir nevi geri dönüşüm işlemi yapıyoruz. Düşünün ki, evinizde çöp olarak gördüğünüz çay posası veya soyduğunuz meyve sebze kabuklarını biz solucanlara yedirip, organik gübre haline getirerek tekrar kullanılmasını sağlıyoruz." ifadesini gübreyi ihraç etmeye başlayacaklarını ve bu kapsamda İsrailli bir firmayla anlaşma imzaladıklarını bildiren Nedanlı, şunları kaydetti "Gübre oraya saf olarak gidecek. Ürünlerimize herhangi bir katkı yapmıyoruz zaten. Ürünlerimizin saf haliyle ihracatına İsrail'den başlayacağız. Küçük bir ülke, ama tarım konusunda dünyanın en fazla gelişmesini sağlamış ülkelerden birisi. Şu anda aylık kapasitemiz 200 ton. Aylık kapasitemizi minimum 500 tona çıkartıp öncelikle Türkiye'de bir numara olmayı, daha sonra dünyada sayılı tesislerden birisi haline gelmeyi istiyoruz. Bölgesel anlamda çiftçilerle iş birliğini artırıp, çiftçilerimize de bu işi öğretmek istiyoruz. İmkanı olan, hayvan besleyen ya da atık toplayabilecek kişilerin de kendi gübresini üretmesi için çalışma içindeyiz. İnşallah önümüzdeki bir iki yıl içinde daha fazla aşama kaydedeceğiz." AA muhabirinin Bakanlıktan edindiği bilgiye göre, Türkiye genelinde, toprakların ıslahı ve korunması, organik gübreleme ile iyi tarım uygulamalarına yönelik çeşitli çalışmalar mera, yaylak ve kışlakların ıslah edilerek otlatma kapasitelerinin artırılması, ot kalitesinin iyileştirilmesi, toprak muhafaza tedbirleri uygulayarak erozyonun önlenmesi amacıyla mera ıslah ve amenajman projeleri kapsamda, 2000 yılından bu yana 12 milyon 963 bin 566 dekar alanda toplam 1936 mera ıslah ve amenajman projesi yapıldı. Sadece son 2 yılda 2 milyon 915 bin 78 dekar alanda 260 mera ıslah ve amenajman projesinin uygulamasına yılda 14 milyon lira toprak analizi desteği verildiİyi tarım uygulamaları, çevre, insan ve hayvan sağlığına zarar vermeyen bir tarımsal üretim yapılması, doğal kaynakların korunması, tarımda izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik ile güvenilir ürün arzının sağlanması açısından en önemli tarımsal çalışmalardan biri olarak tarım faaliyetleri kapsamında Türkiye'de üretimi yapılan 152 çeşit ürün bulunuyor. Bakanlık tarafından 2008'de destek kapsamına alınan iyi tarım uygulamalarında bitkisel üretim için bugüne kadar toplam 1,5 milyar lira ödeme tarıma yönelik Bakanlığın gerçekleştirdiği çalışmalar sonucu uygulama alanlarında önemli artışlar kaydedildi. 2006'dan bugüne kadar 1,6 milyar lira organik tarım desteği ödemesi yapıldı. Geçen yıl 354 bin hektar alanda 235 ürün çeşidinde yaklaşık 1,6 milyon ton organik üretim kayıtlara fazla gübre kullanımının önlenmesi, toprak ve su kaynaklarının kirlenmesinin önüne geçilmesi ve böylece bitkilerde toksik etkilerin azaltılması amacıyla yürütülen çalışmalar kapsamında da çiftçilere, toprak analizine dayalı gübre kullanım bilinci kazandırmak ve toprakların verimliliğini sürdürülebilir kılmak amacıyla çeşitli destekler sağlandı. Bu kapsamda, 2005'ten geçen yıl sonuna kadar olan dönemde 660 milyon lira, son 2,5 yılda ise 14 milyon lira toprak analizi desteği yıl 2,1 milyon dekar alan tarıma kazandırıldıTürkiye, topraklarının yüzde 80'inde organik madde miktarı yüzde 3'ten az olan ülkeler arasında yer alıyor. Organik madde miktarının azlığı toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik içeriğini olumsuz etkiliyor. Bu açıdan Türkiye'de sürdürülebilir toprak yönetiminin en önemli uygulamalardan biri gübreleme olarak gübre kullanımı toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik yapısını düzeltmeye yardımcı oluyor ve aşırı kimyasal gübre kullanımıyla oluşabilecek kirlenmenin önüne tarafından sektörün önünü açan yasal mevzuat ve destekleme uygulamalarıyla organik gübre kullanımının üretimi son yıllarda artıyor. Bu çerçevede halen 430 firma 1,5 milyon ton kurulu kapasiteyle faaliyet uygulamalarıyla organik gübre tüketimi 2019'da 220 bin ton iken geçen yıl yüzde 70 artışla 375 bin tona dışa bağımlılığın azaltılması, kaynak kullanımının artırılması ve toprak sağlığının korunması amacıyla Bakanlık tarafından ilk defa 2019 yılında katı organik gübre kullanan üreticiye gübre desteğine ek olarak dekar başına 10 lira destekleme ödemesi yapılmaya yıl bu destek yüzde 100 artırılarak dekar başına 20 liraya yükseltildi. Bu kapsamda, yaklaşık 44 bin çiftçiye 440 bin hektar alanda 165 bin ton katı organik gübre için 80 milyon lira ödeme tarafından bitkisel üretimin artırılması kapsamında atıl/boş/nadas alanlarının tarımsal üretime kazandırılmasına yönelik de çeşitli faaliyetler yürütülüyor. Bu kapsamda geçen yıl, 371 bin dekar alan tarımsal üretime kazandırılarak toplam işlenen alanlar 23,1 milyon hektara yükseltildi. Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi HAS üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz. Türkiye'ye tarım sektöründe yatırım yatırım yapmak için harekete geçen Rusya Federasyonu'na bağlı Özerk Başkurdistan Cumhuriyeti Türkiye Temsilciliği ile LaBiance Turizm tarafından Türk- Rus Tarım Sektörü B2B Heyetler Arası Toplantı organizasyonu 23-25 Aralık tarihleri arasında Rusya Federasyonu'na bağlı Özerk Başkurdistan Cumhuriyeti Türkiye Temsilciliği ile LaBiance Turizm tarafından Türk- Rus Tarım Sektörü B2B Heyetler Arası Toplantı organizasyonu gerçekleştirildi. Toplantının ana gündemi Türk ve Rus firmaları arasında organik gübre üretimi konusunda muhtemel işbirliği imkanlarının ele alınması tarımdaki potansiyelinin üzerinde durulduToplantının Rus katılımcıları arasında yer alan SK Ehoteh Limited Şirketi Kurucusu ve CEO'su Aslan İrsaimov yaptığı açıklamada düşük maliyetli ve tamamen çevre dostu tekniklerle Ufa/Başkurdistan merkezli ürettikleri organik gübreyi Türkiye pazarında da son kullanıcıların tüketimine sunmayı amaçladıklarını belirtti. Bu amaçla Türkiye pazarında potansiyel partner adayları ile bir araya geldiklerini ve Türkiye'de ortak gübre üretimi ve satış ağının oluşturulması hususunda teknik ve mali konulara dair görüş alış-verişinde bulunduklarını söyleyen İrsaimov, döviz kurundaki dalgalanmalara bağlı olarak Türk tarım sektöründe bazı güçlükler yaşamasına rağmen Türkiye'nin potansiyelinin büyük olduğunu gördüklerini ifade Türk katılımcılarından olan Köprü Grup Limited Şirketi Genel Müdürü Mehmet Mustafa Altunan da tüketicilere en ekonomik ve doğa dostu kaliteli gübre tedariki konusunda Rusya'nın üretim deneyiminden ve teknik bilgisinden yararlanmaya ve Türkiye'de muhtemel bir ortak üretim yatırımında gerekli sektörel birikimleriyle yer almaya hazır olduklarını konusu toplantıda konuşan Özerk Başkurdistan Cumhuriyeti Türkiye Temsilcisi Marat Tansykkujin, Rusya'nın Başkurdistan bölgesi olarak tarım alanında ciddi bir üretim potansiyellerinin bulunduğunu belirterekBaşkurdistan merkezli faaliyet yürüten firmaların dost Türkiye'nin tarım sektörü özelinde içinde geçmekte olduğu zorlu süreçte sorunlarına çözüm üretebilecek şekilde işbirliklerine teşvik etmeye çalıştıklarını beyan organize eden LaBiance Turizm adına konuşan firma CEO'su Natalya Pavloviçeva da son dönemde Rus iş dünyasından B2B formatında toplantı organizasyonu taleplerinde tarım sektörünün payında bir artma olduğunu ve küresel ekonomik sınamaların tüm ülkeler için böylesine zorlayıcı olduğu bir süreçte Türk ve Rus iş dünyası arasında güç birliğine gidilmesini sağlayacak her türlü fırsatı şirket düzeyinde değerlendirmeye özen gösterdiklerini dile getirdi. - ANKARA Yatırım Türkiye Tarım Rus Ekonomi Haberler Organik tarımda kullanılan gübreler nelerdir? Gübre organik tarım için oldukça önemli bir konu. Peki organik tarımda kullanılan gübreler nelerdir? Türkiye'de yetişen organik tarım ürünleri nelerdir? Bitkisel ürünler, yaş sebze ve meyveler, kurutulmuş meyveler, baharatlar, bakliyatlarnohut, fasulye, mercimek, hububat ürünleri buğday, arpa, yulaf tıbbi ve aromatik ürünler, et, süt bal, yumurta ve ürünler, un ve unlu mamuller, zeytinyağı, dondurulmuş olarak ise, şaraplar, meyve suları, gül suyu, reçeller. Organik tarımın faydaları nelerdir? Yerken bile fark edebileceğimiz organik tarım, beraberinde pek çok fayda sağlıyor. Organik tarım ürünleri öncelikle kimyasal ilaçlar ile üretilmediğinden diğer organik olmayan ürünlere göre daha lezzetli ve kaliteli oluyor. Organik tarım tamamen doğal şartlar altında ve ürünün genetiğini değiştirilmeden yapılmaktadır. Peki organik tarımın faydaları nelerdir? Organik tarımın faydaları; Sağlık problemlerini önemli derecede alanlardaki toprak erozyonunu azaltarak, tarımın en önemli kaynağı olan toprak ve gübreyi kaynaklarını ve toprağı koruyarak uygun toprak işleme metotları ile verimliliği verimi çok fazla olduğundan çiftçilere daha uzun süre kullanma imkanı dostu olarak bilinen organik tarım, doğal yaşamı koruduğu gibi otlanma için gerekli meraları da böcek ilaçları ya da yapay çimlendirici veya büyütücüler eklenmediği için organik tarımla üretilen gıda ve ürünlerin besin değerleri tarım alanlarında otlanan inekler, enfeksiyonlara karşı daha dayanıklıdır ve daha fazla süt tarım, var olan çeşitliliği ve yok olmakta olan tohumları korur. Organik tarım nedir, nasıl yapılır? Organik tarım tarımsal ilaç, suni gübre, hormon, antibiyotik ve bunlara benzer katkı maddelerinin kullanılmadığı, ürünlerin tamamen doğal kaynaklar ile elde edildiği sağlıklı tarım sistemine denir. Organik olarak üretilen ürünlerin tüm üretim ve satış aşamaları onaylı ve akredite kontrol ve sertifikasyon kuruluşlarınca kontrol edilerek uygunluğu sertifikalandırılır. Böylece çiftlikten tüketiciye besin değeri yüksek olan organik ürünler güvenilir şekilde sofralarımızda yer bulur. Organik ürünlerin tüm aşamaları denetlenmeli ve belgelendirilmelidir, sertifikasız hiç bir ürün organik ekolojik, biyolojik adı altında üretilemez, satılamaz. Kontrol ve Sertifikasyon organik tarımın temel esaslarından biri olup, yetiştirilen ürünlerin organik normlara uygun olarak üretildiğini, işlendiğini ve paketlendiğini garantilemektedir. Organik tarımın amacı nedir? Organik tarımın amacı; çevre ve insan sağlığı ile doğal kaynakların korunması, biyolojik çeşitliliğin sağlanması, ekolojik dengenin korunması, kimyasal tarım ilaçları, hormonlar ve sentetik gübrelerin kullanımını engelleyerek çevreye olumsuz etkilerinden korumak, organik ve yeşil gübreleme, münavebe, toprak ve gen kaynakları erozyonunu önlemek, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak ve enerji tasarrufu yapmak, bitkinin direncini arttırmak, biyolojik mücadelede doğal düşmanlardan faydalanmak, ekonomiyi desteklemek ve üretimde sadece miktar artışını değil aynı zamanda ürün kalitesini de arttırmaktır. Organik tarımda kullanılan gübreler nelerdir? Kimyasal gübrelerin insan sağlığına olan etkilerinin gün geçtikçe ortaya çıkması, gübre kullanımında organik yöntemlere dönüşü hızlandırıyor. Organik gübreler, tarımsal üretimde yetiştirilen bitkilerin, bitki besin maddesi ihtiyaçlarını sağlamak amacıyla kullanılır. Peki organik tarımda kullanılan gübreler nelerdir? Organik tarımda kullanılan gübreler şunlardır; Hayvan gübreleriYeşil gübrelemeHümik asitKompostTorf turba toprağı Hayvan Gübreleri Hayvan Gübreleri Ahır ve kümes havanlarının katı ve sıvı dışkılarıyla ya da yataklık malzemenin karışımından elde edilen gübre çeşididir. Son yıllarda solucan gübresi de bu kategorinin içine dahil edilmiştir. Yeşil gübreleme Gelişmelerinin belirli bir dönemini tamamlayan, yeşil aksamı bol olan baklagil, buğdaygil gibi bitkilerin ya yetiştiği ortamda ya da bir başka ortamda yetiştirildikten sonra sürülerek toprak altına karıştırılmasına yeşil gübreleme denir. Yeşil gübre bitkisi baklagillerden seçilirse toprağa organik madde yanında, atmosferden fikse edilen azotta katılmış olur. Kimyasal azotlu gübre yerine tercih edilebilecek organik bir yöntemdir. Hümik asit Hümik asitler, organik maddenin parçalanması sonucu oluşan son ürünlerdir. Toprakta organik madde sağlama bakımından uygun materyallerden birisidir. İçerisinde kükürt, demir, çinko gibi elementlerin de bulunduğu leonardit kaynaklı gübreler tercih edilmelidir. Kompost Bitkisel ve hayvansal kaynaklı, kısmen parçalanmış, tarımsal, endüstriyel ve şehir atıkları kompost olabilir. Kompostlanan materyal orijinal yapısını kaybederek, farklı bir yapıya kavuşur. Tarımsal işletmelerde bol miktarda ortaya çıkan veya işletmelerde yeterince bulunmadığı durumlarda işletme dışından temin edilebilen her türlü organik artığın fermantasyonuyla elde edilen bir gübre çeşidi olan kompost, bu yönüyle çok ucuza mal olur. Torf turba toprağı Bataklık kıyıları,kurutulmuş göl ve kıyılarda yıllarca biriken organik artıklar toprakla karışarak organik madde oranı yüksek bir karışım oluşturur. Turba toprağı organik maddece zengindir ve herhangi bir zehirli atık ya da mikroorganizma içermez. Kokusuzdur. Bu nedenlerden dolayı rahatlıkla tarımda kullanılabilirler. Organik tarım yönetmeliği 2021 için tıklayın Organik tarımda hastalık ve zararlılara karşı koruyucu önlemler Organik tarım metoduyla bitkisel üretim yapılan tarım alanlarında kesinlikle kimyasal ot öldürücüler, büyümeyi durdurucular ve gerileticiler kullanılamaz. Hastalık, zararlı ve yabancı otların kontrolünde aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır Hastalıklara dayanıklı tür ve çeşit seçimi yapılmalıdır,Uygun rotasyon programı hazırlanmalıdır,Uygun toprak işleme yöntemleri uygulanmalıdır,Kültürel, biyolojik ve biyoteknik mücadele metotları uygulanmalıdır,Yabancı otlar, elle veya çapalama yöntemiyle yok edilmelidir. Yukarıda belirtilen uygulamaların bitki hastalık ve zararlıları ile yabancı otlara karşı mücadelede yetersiz kalması halinde yalnızca aşağıdaki tablolarda izin verilen organik kökenli bitki koruma ürünleri kullanılmalıdır. Organik tarım kültürel önlemler ve biyolojik mücadele Temiz toprak Bitki yetiştirilecek toprak hastalıklardan arınmış bir toprak olmalıdır. Bitki türünün isteklerine uygun toprak seçilmelidir Toprak yapısı, tuzluluk, asitlik, geçirgenlik, kireç miktarı vb. Temiz tohum, fide, fidan Temiz çoğaltma materyalinden kastedilen sağlam, ve hastalık ve zararlılardan arınmış materyaldir. Bu materyal, temiz alanlarda üretilmiş olmalıdır. • Dayanıklı veya toleranslı çeşitler kullanmak Yetiştiricilik yapılan bölgede belirli bir hastalık ve zararlı yaygınsa, ona dayanıklı çeşitler kullanmak, ileride yapılacak tarımsal savaşın daha kolaylaşmasına yardımcı olur. Ekim nöbeti Bitkilerin artarda yetiştirilmesinin önlenmesiyle, o türe özgü zararlı ve hastalık yoğunluğunun azalmasını sağlar. Ekim nöbeti özellikle toprakta yaşayan zararlı yoğunluğunun azaltılmasında etkili olmaktadır. Ekim nöbetine alınacak bitki türünü belirlemede, zararlı veya hastalığın konukçusu olmayan türler seçilmelidir. Özellikle yılda bir kez döl veren türler için ekim nöbeti etkili olurken, göç edebilen veya yer değiştirebilen, yayılma gücü yüksek olan zararlılar için uygun değildir. Ekim-dikim zamanını ayarlama Bitki hastalık veya zararlının yoğun olarak görülebildiği zamanlardan önce veya sonra ekilerek veya dikilerek mücadele yapılabilir. Bu amaçla erkenci veya geççi çeşit tercihi de yapılabilir. Birlikte yetiştirme Bazı zararlı ve hastalıklar bitki tercihi yapar. Bu durumda bitki sıra aralarına hastalık veya zararlının tercih ettiği bitkiler ekilerek hastalık ve zararlı yoğunluğu azaltılabilir. Sık dikim yapmamak Bitkiler arasında bırakılan mesafelerin dar olması, hem mücadeleyi zorlaştırır hem de bitkilerin havalanmasını, güneş ışığından yararlanmasını zorlaştırır. Bunun sonucu olarak ortam neminin artması ile yüksek nemden hoşlanan yaprak bitleri, unlu ve kabuklu bitler ile beyaz sinek gibi zararlıların gelişmesine neden olur. Ayrıca birim alanda bulunması gereken bitki sayılarına dikkat edildiğinde topaktaki besin maddelerinden rahatça yararlanabilen bitkiler daha sağlıklı olur ve hastalık ve zararlılara karşı direnci artar. Dengeli sulama yapmak Sulama bitkisel üretimde yağışların yeterli olmadığı durumlarda ve bitkinin ihtiyacı olan dönemde uygulanması gereken bir kültürel önlemdir. Ancak gerektiğinden fazla verilen su hem toprağın hem de bitkinin havalanmasını azaltacağından hastalık ve zararlı yoğunluğunu artırır. Yine sulamanın günün sıcak saatlerinde yapılması, sulamada dinlendirilmiş su kullanılması da bitkinin gelişmesini olumlu yönde teşvik eder ve dayanıklı olan bitkiler de hastalık ve zararlılarla daha iyi mücadele ederler. Dengeli gübreleme yapmak Bitki ne kadar istiyorsa o kadar gübreleme yapmak gerekir. Toprakta besin maddesi eksikliği varsa o madde gereken kadar verilmelidir. Özellikle fazla verilen azot, aşırı vejetatif gelişmeye neden olarak bitkinin hastalık ve zararlılara dayanıklılığını azaltır. Buna karşılık potaslı gübreler bitkilerdeki dayanıklılığı artırır. Ancak toprakta potas varsa vermeye gerek yoktur. Yabancı ot mücadelesi Yabancı otlar bitkinin besinlerine ortak olduğu gibi, hastalık ve zararlılara da konukçuluk yaparak bitkilerin zararlanmasına neden olur. Bu nedenle yabancı otlarla yapılan mücadele bitki sağlığını koruyacaktır. Tek yıllık bitkilerde zarar yapan nematodlar, yaprak bitleri, yaprak pireleri gibi böcekler yumurtalarını yabancı otların yaprak ve köklerine bırakırlar. Bunlar uzaklaştırılmadığı takdirde sayıları ve dolayısıyla zararları giderek artacaktır. Mücadele mekanik olarak yapılır. El veya çapa kullanılır. Yine yer örtücü bitkiler kullanılarak, yabancı otların gelişmesi baskı altında tutulabilir. Toplanan atıkların yakılması önerilmez. Çünkü yakma sırasında zararlı organizmaların yanında faydalılar da yok olur. Hastalıklı bitki ve bitki artıklarını uzaklaştırmak Bitkilerde zarar yapan zararlı ve hastalıkların yumurtaları larvaları hasat sonrası atıklar üzerine yerleşir ve kışı burada geçirir. Hasadın hemen arkasından bitki atıklarının, meyve bahçelerinde budama atıklarının bahçeden uzaklaştırılması ile bu etmenler uzaklaştırılmış olur. Atıkların bahçeden uzaklaştırılması, yol kenarlarına ve su kanalına yakın yerlere atılmamaına özen gösterilmeli, derin bir çukura gömülmesi veya çok darda kalınırsa yakılması önerilir. Çünkü organik tarımda esas bitkisel atıkların organik madde kaynağı olarak değerlendirilmesini sağlamaktır. Çukura gömülerek ileride bu atıklar kullanılabilir. Kullanılan aletleri temiz tutmak Toprak işleme ve bakım amacıyla kullanılan aletlerin kullanım sonrası temizlenmesi ve dezenfektanla muamele edilmesi gerekir. Sodyum hipokloritli su ile yıkamak bunun için bir çözüm olabilir.

türkiye de organik gübre üretimi